Kinh tế Trung Quốc trả giá đắt khi mạnh tay siết tín dụng bất động sản
Trong 2 năm qua, nền kinh tế thứ 2 thế giới sẵn sàng trả giá để hạ nhiệt thị trường bất động sản đã tăng quá nóng. Trung Quốc hạn chế hoạt động đầu cơ trong lĩnh vực bất động sản bằng cách đưa ra những ràng buộc về tài chính. Cùng với đó là các quy định đối với những nhà phát triển bất động sản sử dụng đòn bẩy tài chính cao, hoặc các gia đình đang mua nhà đất như một phương tiện đầu tư.
"Không còn những ngôi nhà giá trên trời hay khoản nợ khổng lồ của các tập đoàn bất động sản. Thay vào đó là một thị trường cứng rắn hơn. Và giới chức sẽ tìm cách ngăn chặn hoạt động đầu cơ", ông Eswar Prasad tại Đại học Cornell nhận định.
Ngành công nghiệp bất động sản đóng góp hơn 20% vào GDP của Trung Quốc. Nhưng với việc Bắc Kinh siết chặt kiểm soát, động lực chính của nền kinh tế trong 20 năm qua giờ đã trở thành lực cản đối với tăng trưởng.
Bom nợ hàng nghìn tỷ USD của lĩnh vực địa ốc vỡ vụn. Hàng loạt tập đoàn bất động sản trượt tới bờ vực vỡ nợ. China Evergrande - tập đoàn địa ốc lớn thứ 2 Trung Quốc - rơi vào cuộc khủng hoảng tiền mặt và tiến tới tái cơ cấu. Ngay cả một trong những tập đoàn bất động sản từng được coi là khỏe mạnh của Trung Quốc cũng vỡ nợ.
Điều này buộc Bắc Kinh phải nới lỏng dây cương nhằm đối phó với tình trạng suy thoái nhanh chóng của thị trường bất động sản tại Trung Quốc.
Mạnh tay siết tín dụng
Trở lại thời điểm cuối năm 2020, theo South China Morning Post, các tập đoàn địa ốc Trung Quốc bắt đầu chao đảo sau khi giới chức nước này ban hành chính sách 3 lằn ranh đỏ. Các giới hạn được đưa ra bao gồm tỷ lệ nợ phải trả trên tài sản (không bao gồm các khoản ứng trước) tối đa 70%, tỷ lệ nợ ròng trên vốn chủ sở hữu tối đa 100%, tỷ số thanh toán tiền mặt (tiền mặt trên nợ ngắn hạn) 1.
Nếu vượt cả ba lằn ranh đỏ, tập đoàn bất động sản sẽ không được phép vay thêm tiền từ ngân hàng. Vào thời điểm đó, chỉ 6,3% công ty bất động sản Trung Quốc tuân thủ các giới hạn về nợ.
"Điều này có nghĩa là các công ty bất động sản không thể vay thêm từ ngân hàng và tổ chức tài chính khác nếu chưa thanh toán khoản nợ hiện tại hoặc cải thiện tỷ lệ nợ tổng thể", bà Esther Liu - Giám đốc S&P Global Ratings - giải thích.
Khi đó, chính quyền Trung Quốc muốn gấp rút kiểm soát cho vay nhằm tránh rủi ro cho hệ thống ngân hàng. Giới chức nước này lo ngại về tình trạng nợ chồng chất từng gây ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu hồi năm 2008.
Theo các chuyên gia kinh tế tại Nomura, ngành công nghiệp bất động sản Trung Quốc đang ngồi trên núi nợ khổng lồ 5.200 tỷ USD. Quy mô nợ tăng gấp đôi kể từ cuối năm 2016 và lớn hơn GDP Nhật Bản, nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới.
Trong khi đó, giá nhà ở Trung Quốc đã tăng vọt gần 500% trong vòng hai thập kỷ qua. Giá nhà tại Thượng Hải, Thâm Quyến và Bắc Kinh thậm chí đắt đỏ hơn những đô thị lớn trên thế giới như Los Angeles, Paris, New York và London.
3 lằn ranh đỏ đã đẩy China Evergrande - tập đoàn bất động sản của tỷ phú Hứa Gia Ấn - vào bế tắc. Tập đoàn không thể trả hơn 300 tỷ USD cho các trái chủ, nhà đầ